Uzyskanie pozwolenia na budowę trwa przeciętnie od 3 do 6 miesięcy (okres ten może jednak ulec skróceniu lub wydłużeniu w zależności od stawianego domu oraz od wymagań właściwego urzędu). Uzyskanie pozwolenia na budowę domu rekreacyjnego trwa znacznie krócej niż domu mieszkalnego.
Należy także wystąpić do miejscowych zakładów, które są właścicielami sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, energetycznej, gazowej o określenie warunków technicznych przyłączenia do sieci.
Zgodnie z Ustawą Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994r. (z późniejszymi zmianami) do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć:
1) 4 egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi oraz zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust.7;
2) oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
3) decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
4) w przypadku obiektów zakładów górniczych oraz obiektów usytuowanych na terenach zamkniętych i terenach, o których mowa w art. 82 ust. 3 pkt. 1, postanowienie o uzgodnieniu z organem administracji architektoniczno-budowlanej, o którym mowa w art. 82 ust.2, projektowanych rozwiązaniach w zakresie:
a) linii zabudowy oraz elewacji obiektów budowlanych projektowanych od strony dróg, ulic, placów i innych miejsc publicznych,
b) przebiegu i charakterystyki technicznej dróg, linii komunikacyjnych oraz sieci uzbrojenia terenu, wyprowadzonych poza granice terenu zamkniętego, portów morskich i przystani morskich, a także podłączeń tych obiektów do sieci użytku publicznego
Na postanowienie, o którym mowa w ust. 2 pkt. 4, nie przysługuje zażalenie.
Do wniosku o pozwolenie na budowę obiektów budowlanych:
1) których wykonanie lub użytkowanie może stwarzać poważne zagrożenie dla użytkowników, takich jak: obiekty energetyki jądrowej, rafinerie, zakłady chemiczne, zapory wodne lub
2) których projekty budowlane zawierają nowe, niesprawdzone w krajowej praktyce, rozwiązania techniczne, nie znajdujące podstaw w przepisach i Polskich Normach,
należy dołączyć specyficzną opinię wydaną przez osobę fizyczną lub jednostkę organizacyjną wskazaną przez właściwego ministra.
Projekt budowlany i inne dokumenty, o których mowa w ust. 2-4, zawierające informacje niejawne mogą być za zgodą właściwego organu przechowywane przez Inwestora
Pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. Zgodnie z art.33.1 w przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt, pozwolenie na budowę może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych obiektów lub zespołu obiektów, mogących samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem. Jeżeli pozwolenie na budowę dotyczy wybranych obiektów lub zespołu obiektów, inwestor jest zobowiązany przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu, o którym mowa w art. 34 ust. 3 pkt. 1, dla całego zamierzenia budowlanego.
Decyzję o pozwolenia na budowę wydaje właściwy organ architektoniczno-budowlany na podstawie wniosku inwestora. Czas rozpatrywania wniosku o pozwolenie na budowę wynosi ustawowo maksymalnie 60 dni.
Zgodnie z art.37.1 Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed upływem 2 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna lub budowa została przerwana na czas dłuższy niż 2 lata.
Rozpoczęcie albo wznowienie budowy w przypadkach określonych w ust. 1 i art. 36a ust.2 może nastąpić po wydaniu nowej decyzji o pozwoleniu na budowę, o której mowa w art. 28, albo decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych, o której mowa w art. 51 ust. 3.
Rozpoczęcie robót w terenie poprzedzić należy zawiadomieniem urzędu o rozpoczęciu budowy, składanym w terminie co najmniej 7 dni przed ich rozpoczęciem (zgodnie z wymaganiami prawa budowlanego). Do zawiadomienia należy dołączyć oświadczenia: kierownika budowy stwierdzające przejęcie przez niego obowiązku kierowania budową, inspektora nadzoru inwestorskiego (jeżeli został ustanowiony) i przejęcie przez niego obowiązków nadzoru inwestorskiego.
Do zawiadomienia należy dołączyć oryginał dziennika budowy, oświadczenie kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu z projektem i warunkami pozwolenia na budowę oraz o doprowadzeniu do należytego porządku i stanu terenu budowy, protokół badań i sprawdzeń instalacji wodno-kanalizacyjnej, instalacji gazowej oraz elektrycznej, inwentaryzację geodezyjną powykonawczą.