Osoby, które myślą o budowie domu jednorodzinnego często mają dylemat:
Projekt gotowy czy projekt indywidualny?
Warto ten temat zrozumieć – przemyśleć i podjąć decyzję zgodną ze swoimi potrzebami, oczekiwaniami jeżeli chodzi o dom. To powinien być nasz wymarzony dom.
Dom o którym marzymy i w którym pragniemy mieszkać staje się naszym azylem, ostoją, miejscem gdzie chętnie spędzamy czas, z rodziną, wychowujemy dzieci, jest miejscem gdzie chcemy być, mieszkać przez conajmniej 10 lat. Bardzo rzadko osoby budujace dom myślą o zmianie lokalizacji w ciągu kolejnych lat. Warto myśleć jak będzie to miejsce wyglądało za 10-20 lat gdy nasze dzieci dorosną i już wyfruną z gniazda.
Dom jest również odzwierciedleniem nas, mieszkańców, domowników, stylu, upodobań, gustów i naszych hobby.
Dom jest cześcią środowiska w którym się znajduje, otoczenia – dostosowany, dopasowany do działki (wielkości, szerokości, długości, stron świata), zabudowy okolicznej, natury (las, łąką, centrum miasta, małe miasteczko), sąsiedztwa.
Powyżej wymienino kilka aspektów, z którymi ciężko się nie zgodzić.
Pytanie które się pojawia: Czy dom gotowy z katalogu, może spełnić te oczekiwania? Oczywiście, że może spełnić. Rynek projektów gotowych pokazuje, że bardzo wielu inwestorów decyduje się na krok kupna projektu gotowego i następnie jego adaptację do działki.
Plusem projektu gotowego jest ot, że on już jest – możemy widzieć wizualizacje, przejrzeć układ pomieszczeń i zdecydować czy nam się podoba czy nie / przekręcić stronę i obejrzeć kolejny projekt.
To co daje projekt gotowy – katalogowy – to fakt, że możemy zadzwonić lub kliknąć i zamówienie zrobione. Za kilka dni dostaniemy 4 egzemplarze projektu architektoniczno – budowlanego gotowego do adaptacji projektu.
W projekcie indywidualnym mamy możliwość współpracy z architektem i on jako psycholog i mentor branżowy może nam doradzić i powiedzieć co i jak on widzi nasz dom po naszych oczekiwaniach. Doradzi czy nasze potrzeby są oczywiste, przemyślane i czy nie lepiej zastanowić się nad innymi rozwiązaniami. Często osoby mieszkające w blokach, mające małe mieszkania nie zwraca uwagi na takie aspekty w swoim wymaroznym domu jak klatka schodowa, czy dodatkowa łazeinka, schowek przy kuchni na zapasy niektórych towarów itp. Nie każdej ordzinie takie aspekty są potrzebne oczywiście, ale warto konsultować.
Na koniec tego wpisu zrobimy zestawienie – wady i zalety projektu indywidualnego.
Teraz jednak spójrzmy na to od strony finansowej (projekt gotowy vs projekt indywidualny):
Ile kosztuje projekt indywidualny?
Wyobrażenie osób które myślą o budowie domu jest: Dużo, bardzo dużo.
Gdy zapytamy architekta to przeważnie odpowie: to zależy.
Obie strony mają po części rację, gdyż projekt budowlany indywidualny może kosztować bardzo dużo, jeżeli jeszcze wykonamy projekt wykonawczy, to koszty wzrosną, z drugiej strony mamy projekt domu szyty na naszą miarę, na naszą działkę, gdzie będą dopracowane detale i rozwiązania architektoniczne, konstrukcyjne i instalacyjne.
Nie będzie błędem jeżeli napiszemy, że koszt projektu indywidualnego to 2-3% wartości całej budowy domu pod klucz. Czy to dużo czy mało postaramy się ocenić ponizej. Niemnije jednak warto zauważyć, że poprawnie wykonany projekt (zrobiony z fachowcami) zaoszcześdzi nam wiele wiele nerwów podczas budowy i przeprowadzi bardzo łagodnie przez cały proces budowy.
Użyłem określenia warunkowego powyżej, że z robiony z fachowcami projekt… niestety, ale nie każdy architekt na rynku, czy inny projektant, wykonawca poszczególnej części budowy jest fachowcem. Sam spotkałem osoby, które są słabe w tym co robią, albo improwizują, czy leją wodę a klienci płacą… a potem jest płacz czy próba zamknięcia się w budżecie budowy bo na inne etapy wydaliśmy więcej niż założono na początku. niestety takie sytuacje mają miejsce bardzo często – dlatego rada jest taka: pracuj z osobami, które wiedzą jak wygląda budowa i nie boją się ubrudzić 🙂 ot tak moja osobista porada.
Wróćmy jednak do kosztów:
- budowa domu około 100-150m2 pod klucz -> 600 000 zł
Projekt indywidualny dla takiego domu wyniósłby (zakładając 2-3% wartości) około 12 – 18 tys. zł. Poniżej w tabeli przedstawiono bardziej szczegółową analizę cenową.
Zróbmy porównianie kosztowe z projektem gotowym.
Projekt gotowy kupujemy zazwyczaj w cenie 2,5 – 5 tys. zł.
Adaptacja projektu gotowego to koszt 2,5 – 5 tys. zł, przy założeniu, że nie wprowadzamy zmian podczas adaptacji.
Zróbmy zestawienie wszystkich wydatków związanych z uzyskaniem pozwolenia na budowę oraz możliwości rozpoczęcia i wykonywania prac budowlanych. Pewne pozycje w poniższej tabeli dotyczą projektów indywidualnych jak i gotowych. Ceny podane poniżej są cenami rynkowymi jednak, można niektóre usługi znależć tańsze, np. mapa do celów projektowych 100zł taniej w niektórych lokalizacjach czy biurach geodezyjnych, dlatego prosimy ceny traktować jako orientacyjne.
Koszt projektu domu jednorodzinnego – budynku mieszkalnego (projekt gotowy vs projekt indywidualny)
| Powierzchnia | 100 – 200 m2 | 200 – 300 m2 | ||
| Wydatki / Rodzaj projektu | Indywidualny | Gotowy | Indywidualny | Gotowy |
| Mapa d/c proj. | od 1000 zł | od 1000 zł | od 1000 zł | od 1000 zł |
| Projekt * | 15 – 25 tys. zł | 2,5 – 5 tys. zł | 20 – 30 tys. zł | 3 – 6 tys. zł |
| Badania gruntowe | od 1000 zł | od 1000 zł | od 1000 zł | od 1000 zł |
| Projekt zjazdu | od 1000 zł | od 1000 zł | od 1000 zł | od 1000 zł |
| Adaptacja | nie dotyczy | 2,5 – 5 tys. zł | nie dotyczy | 3 – 6 tys. zł |
| Zmiany ** | nie dotyczy | 1 000 zł | nie dotyczy | 1 000 zł |
| RAZEM | 18 – 28 tys. zł | 9 – 14 tys. zł | 23 – 33 tys. zł | 10 – 15 tys. zł |
- * Cena projektu liczona za m2 podłogi:
- od 100 do 150 m2 budynku: 150zł /m2
- od 150 do 200m2 budynku: 125zł /m2
- od 200 do 300m2 budynku: 100zł /m2
- Cena netto za projekt m2 pow. podłogi obiektu może lekko odbiegać od podanych w tabeli, w zależności od skomplikowania budynku czy lokalizacji.
- W cenę projektu wliczone są branże: architektura, konstrukcja, instalacje sanitarne i elektryczne. W opracowaniu uwzględnia się architekturę budynku mieszkalnego, konstrukcję (projekt budowlano-wykonawczy ze względu na obliczenia), PZT, załączniki jak projektowana charakterystyka energetyczna budynku, opis techniczny, uzgodnienia, ogólne zestawienia, projekt ogrodzenia a także część projektów branżowych (budowlanych na pozwolenie na budowę) takich jak: instalacje zewnętrzne i wewnętrzne – sanitarne, elektryczne.
- ** Zmiany – uwzględniono niewielki zmiany w projekcie – typu zmiana wielkości okna, czy przesunięcie okna.
- W kosztach naszego projektu domu i przed rozpoczęciem budowy domu należy uwzględnić również koszty wykonania kosztorysu. Często bank wymaga kosztorysu albo zestawiania wszystkich materiałów. Niekiedy bank sam wylicza koszty wg wskaźników, a czasem należy takie zestawiania dostarczyć – z cenami lub bez. W projektach gotowych kosztorysy mogą być dodane za darmo albo są dodatkowo płatne. W projekcie indywidualnym warto o to zapytać architekta, aby nie rozczarować się dodatkowym kosztem na koniec współpracy.
Wady projektu indywidualnego
- Koszty. Powyżej w tabeli przedstawiono orientacyjne koszty dla zamknięcia procesu projektowego i uzyskania pozwolenia na budowę. Jak widać projekt indywidualny jest droższy. Często inwestor nie posiada kilku kilkunastu tysięcy złotych więcej, które może wyłożyć na projekt (albo nie widzi potrzeby) w celu uzyskania pozwolenia na budowę. Zazwyczaj pokrywe te koszty z oszczędności i stara się oszczędzać ile może… a po tym etapie występuje do banku o kredyt. Ot taka prawda.
- Czas. Adaptacja projektów gotowych zazwyczaj trwa krócej, niż wykonanie projektów indywidulanych. Oczywiście wszsytko zlezy od przygotowani inwestora i sytuacji na jakim etapie są wszystkie dokumenty, warunki techniczne przyłączenia mediów itd.
- Często osoby zajmujące się projektowaniem – architekci nie mają otwartego umysłu na nowe rozwiązania – patrzą tylko na swoje upodobania, swoją wizję – może to nie jest takie oczywiste, ale można spotkać takich architektów, czy projektantów. Warto na to zwrócić uwagę podczas pierwszego spotkania i zastanowić się czy chcemy dalej współpracować.
Zalety projektu indywidualnego:
- Konsultacje z architektem / doradztwo, pomoc podczas projektowania, rozwianie watpliwości etc. Projekt indywidualny to proces w którym budujesz projekt domu dopasowany do Twoich, indywidualnych potrzeb:
- modelu rodziny
- Warunków Zabudowy (WZ) / Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP)
- ukształtowania terenu
- budżetu
- masz wpływ na postępy prac projektowych:
- planujesz funkcjonalność,
- oceniasz warianty projektu,
- korygujesz wizualizacje bryły,
- wybierasz technologię i materiały budowlane;
- Pomimo wielkiej ilości projektów gotowych rzadko udaje się znaleźć projekt taki, który na etapie adaptacji uda się w pełni dostosować do naszych potrzeb. W tej kwestii projekt indywidualny wygrywa.
- Masz wpływa na stosowane rozwiązanai techniczne i projekty branżowe:
- kocioł gazowy czy kocioł na paliwo stałe
- pompa ciepła
- wentylacja mechaniczna (rekuperacja)
- instalacja solarna
- ogrzewanie kominkowe z płaszczem wodnym
- instalacje ochrony mienia
- monitorowanie domu
- domofon / videodomofon
- centralny odkurzacz
- i inne
- Pomimo tego, że inwestor patrzy tylko na architekturę i rozkład pomieszczeń nie zagłebia się w projekt techniczny konstrucyjny w projektach gotowych mamy sytuację, że zwykle są one sporo przewymiarowane – czyli mają “wytrzymać” najgorsze warunki polskie (np. obciążenie śniegiem, wiatrem itd.) i się nie zawalić gdziekolwiek by nie stanęły. Z jednej strony to może być zaletą, że obliczenia są przewymiarowane, ale też płacimy za to o wiele więcej podczas wykonawstwa. W projektach indywidulanych mamy projekt przeliczony na naszą lokaliację i do naszych warunków lokalnych, do działki i warunków geologicznych.
- Jak wszędzie, tak i w projektach gotowych mogą pojawiać się błędy czy braki. Np. może to być w zestawieniach materiałów, czy opisie. Często przekrój przez budynek nie odzwierciedla prawdziwego rzutu etc. Projekty te zazwyczaj są wykonywane jako projekty budowlane więc nie posiadają wszystkich szczegółów i rozwiązań technicznych. Oczywiście można projekt wykonawczy zamówić u projektantów branżowych do projektu gotowego, np. podczas adaptacji. Niestety, ale fakt, że projekty gotowe sprzedaje się bardzo wielu inwestorom, to rzadko biura autorkie tych projektów nanoszą poprawki do swoich błędów z prostej przyczyny: inwestorzy nie informują biur o tym. Przy projekcie indywidualnym, w którym także mogą się zdarzyć pomyłki, mamy jednak osobę “pod telefonem” odpowiedzialnego za projekt, budynek i w każdej chwili możemy architekta czy innego projektanta poprosić o wyjaśnienia czy w razie błedów żądać poprawek, uszczegółowień bądź nadzoru autorskiego. Ten fakt pokazuje również o możliwości pozytywnej współpracy podczas budowy również. Tym samym projekty indywidulane mogą być dużo lepiej wykonane niż gotowe, ale nie zawsze. Znam przykłady projektów branżowych indywidualnych, np. sanitarnych, gdzie na 2 arkuszach A3 i 2 stronach opisu projektant zapisał wszystko co musiał – tzw. minimum do uzyskania pozwolenia na budowę, a jakiekolwiek uzupełnienia wymagały dodatkowych opłat. Dlatego warto pytać podczas konsultacji i spotkań dotyczących projektów indywidualnych.
Podsumowowanie
Jeżeli przejrzeliśmy już dziesiątki, setki a może i tysiące projektów gotowych i mamy już jakiś obraz tego co jest “gotowego” a co chcielibyśmy postawić na naszej działce to warto skorzystać nawet z konsultacji architekta czy branżowca. moze wówczas architekt, czy inny projektant przekona nas do podejścia indywidualnego.
Często marzy nam się dom niebanalny, z ciekawą bryłą, układem pomieszczeń, z różnymi rozwiązanimi ergonomicznymi, technicznymi, ekologicznymi, a tego nie otrzymamy z każdego projektu gotowego.
Projekt indywidualny jest dobrą inwestycją kilku / kilkunastu tysięcy złotych patrząc na całkowity koszt budowy domu. Na kolejnych etapach może inwestorzy mniej patrzą na pieniądze, bo są częściowe dotacje na rozwiązania techniczne (np. rekuperacja), czy stosowanie elementów wykończeniowych z “górnej półki” bo ładnie wygląda, albo miłe w dotyku… ale czy będzie to dom, który będzie pasował do nas, do Ciebie?
Odpowiedź należy udzielić sobie samemu na powyższe pytanie. W niedawnych czasach dla mężczyzn (chociaż teraz też ma to miejsce ale rzadziej), a stale bardzo popularne jeszcze u kobiet, na specjalne okazje szyje się strój wyjściowy na zamówienie – np. na ślub. Warto poruszyć i przemyśleć temat dlaczego czasem wydaje się więcej pieniedzy na indywidulany projekt naszej odzieży… dlaczego właścnie nie zrobić indywidualnego domu – naszego domu – Twojego domu.
Nasza pracownia specjalizuje się w projektach indywidualnych jak i adaptacjach projektów – głównie w branżach: sanitarna, HVAC, elektryczna. Niemniej jednak współpracujemy z architektami, konstruktorami, projektantami drogowymi, czy rzeczoznawcami. Posiadami duża wiedzę z prac i robót budowlanych, a także zarządznai procesami budowlanymi i chętnie się tym podzielimy.
Zapraszamy do kontaktu w celu uzyskania szczegółów naszej oferty jak i konsultacji, porady, czy rekomendacji do fachowców.